Het waaggebouw is in 1559 gebouwd als weegplaats voor boter en kaas. Het is één van de weinige bewaard gebleven voorbeelden van de vroege renaissance in de noordelijke Nederlanden. Het weegmechanisme in de weeghal op de begane grond is nog aanwezig.

Waaggebouwen waren bedoeld voor het afwegen van waren, wagenvrachten en vee. Ze vervulden een economische sleutelpositie in de Nederlandse steden. Om te voorkomen dat er conflicten zouden kunnen ontstaan tussen koper en verkoper, waren de kooplieden verplicht hun goederen te laten wegen voordat ze op de markt werden gebracht. Het zogenaamde waagbriefje, dat de koopman ontving, was voor de afnemer een garantie voor het juiste gewicht van de koopwaar. Bovendien dienden de goederen ook gewogen en gemeten te worden om de accijnzen te kunnen vaststellen.

Vanaf 1636 was de bovenverdieping vergader- en collegeruimte van het chirurgijnsgilde. Boven de ingang ziet u een gedenksteen uit 1928 ter ere van de geneesheer dr. Bernardus Paludanus. Bernardus Paludanus is beroemd geworden om zijn rariteitenkabinet. Dit rariteitenkabinet was het eerste kabinet van belang in Nederland.

Uit heel Europa kwamen bezoekers voor zijn verzameling. Als wetenschapper correspondeerde Paludanus met veel bekende geleerden en hij was bevriend met veel bekende personen. Veel voorwerpen in het kabinet heeft Paludanus verzameld tijdens zijn reizen.

Daarnaast profiteerde hij van de vele voorwerpen die meegenomen werden door zeelieden en ontdekkingsreizigers die de toenmalige machtige VOC-stad Enkhuizen aandeden. In de vele kastjes en schuifladen bevonden zich naturalia zoals koralen, schelpen, gesteentes, gedroogde planten en zaden.

De wanden van het kabinet waren behangen met opgezette dieren, gedroogde vissen en huiden. Zijn verzameling menselijke gebruiksvoorwerpen omvatte wapens, kleding en siervoorwerpen uit het huidige China, Japan, Indonesië, Brazilië, West-Afrika en Noord-Amerika.

In de gevel van het waaggebouw prijken de wapens van Enkhuizen, West-Friesland en Philips II. Op de kroonlijst staan vier beelden die voorstellen: Hoop, geloof, liefde en kracht.

Zelf een stadswandeling in Enkhuizen maken? Dat kan. De gratisInZicht stadswandeling Enkhuizen kunt u hier downloaden.

Meer mooie steden en gratis stadswandelingen vindt u op:
website InZicht.